Op vrijdag 4 maart vond in het Food Center Amsterdam het MKB-Amsterdam debat plaats. Vertegenwoordigers van bijna alle verkiesbare partijen gingen met elkaar in gesprek over thema’s die belangrijk zijn voor ondernemers in de metropoolregio Amsterdam. In dit artikel vind je de standpunten van de diverse lijsttrekkers van het CDA, BIJ1, JA21, BVNL en PvdO.
Arbeidsmarkt
De wenselijkheid van de creatie van een centraal loket waar werkzoekenden en werkgevers elkaar kunnen ontmoeten, daar gaat het in deze discussie om. CDA-raadslid Rogier Havelaar vindt zo’n loket noodzakelijk, om het vinden van personeel makkelijker te maken. ‘Dat is nu een ramp. Het systeem is te ingewikkeld: je moet in het stramien mee kunnen, anders werkt het niet. Door mensen te activeren en stimuleren geef je ze een duwtje in de rug. Laat mensen werkervaring opdoen. De gemeente kan mensen faciliteren en ze zo stimuleren om weer aan het werk te gaan.’ Bereikbaarheid moet daarbij niet onderschat worden, vindt Havelaar. ‘Nu moeten mensen vaak te ver reizen om naar hun werk te gaan. Een autoluwe stad maakt dat soms lastig. Je moet er wel voor zorgen dat mensen fatsoenlijk naar hun werk kunnen.’
Ook Kevin Kreuger van JA21 vindt een centraal punt een goed idee. ‘Wij hebben de voorstellen altijd gesteund. Je moet mensen op weg helpen met het vinden van werk en een centraal punt kan helpen bij het vinden van werk. Dat is aan de landelijke overheid, de gemeente moet dat niet doen.’ Kreuger pleit ervoor om mensen bij de hand te nemen als ze net werkloos zijn geraakt. ‘Zo voorkom je dat er een gat in je c.v. ontstaat, en dat de afstand tot de arbeidsmarkt alleen maar groter wordt. Kijk goed wat er past; de eerste zes maanden na het baanverlies zijn vaak cruciaal.’
Een oplossingsgerichte samenwerking tussen gemeente, burgers en ondernemers, daar pleit Carla Kabamba van BIJ1 voor. Ze is een voorstander van een digitaal punt waar deze groepen samenkomen. ‘De gemeente kan ervoor zorgen dat de geschiedenis zich niet herhaalt. Je moet niet respectloos omgaan met mensen die moeite hebben met hun zoektocht naar werk. We kunnen als raad zorgen voor een koppeling tussen personeel en groeisectoren. De overheid kan een activerende rol spelen door ondernemers te verbinden met buurten en door initiatieven te nemen om mensen in contact te brengen met het lokale bedrijfsleven.’
Rob Heilbron (BVNL) heeft meer fiducie in een banenmarkt als sociale ontmoetingsplek: ‘Ik zie iets voor me als de Horecava, mensen praten met elkaar, iedereen loopt daar rond. Daar zie je welke ondernemer wat nodig heeft.’ Heilbron vindt dat het mkb dit zelf kan organiseren, zonder overheidsbemoeienis, maar wel gefinancierd met gemeentesubsidie.
Bereikbaarheid en logistiek
Over de forse toename van de bezorgeconomie lopen de meningen behoorlijk uiteen, maar dat er stadshubs moeten komen, daar is iedereen het over eens. Volgens CDA’er Rogier Havelaar is de bezorgeconomie vooral in de breedte enorm toegenomen. ‘Mensen met fysieke winkels vinden dat logischerwijs lastig, zonder een heel Amazon-platform achter zich. Maar je moet de discussie niet over de as van duurzaamheid voeren. Fysieke winkels doen ook op grote schaal aan bezorging. Daarom moet je goed kijken hoe je de voorraad van winkels beter digitaal kunt ontsluiten’. Havelaar ziet niet alleen problemen, maar ook mogelijkheden: ‘Je moet samen met het mkb kijken hoe je het lokale bedrijfsleven kunt laten meeprofiteren van de omnichannel-economie.’
Kevin Kreuger van JA21 vindt de ontwikkeling van stadshubs een goede zaak. Al moet dat niet leiden tot gedwongen winkelnering. ‘Als het natuurlijk ontstaat, ontstaat het, de gemeente hoeft dat niet te pushen. De markt moet dat in de kern zelf regelen. De gemeente moet de mensen niet in een keurslijf dwingen.’ Kreuger’s voorstel is dan ook: ‘Vraag aan het mkb wat er nodig is! Je moet alle distributiepunten goed ontsluiten, rotondes aanpassen en geschikt maken voor verkeer. Bestemmingsplannen wijzigen is lastig, maar daar gaan we wat ons betreft pragmatisch mee om.’
Carla Kabamba van BIJ1 is groot voorstander van afleverpunten. ‘We moeten werken aan minder verkeer en meer afleverplekken, die ook door lokale ondernemers gebruikt kunnen worden. En minder deur aan deur-levering. Daarnaast moet je investeren in de verbetering van elektrisch rijden en andere vormen van vervoer, zoals over water. Bij vervoer over water moet je goed kijken hoe vervuilend het is, anders leidt dat alleen maar tot méér vervuiling. Kijk eerst naar de gevolgen voor het klimaat, voordat je oude oplossingen herintroduceert.’
Wil van Soest (PvdO) is een groot voorstander van hubs. ‘We hebben ook al veel eerder een motie ingediend om vervoer over water te bevorderen. Die is nooit aangenomen, maar het idee kwam bij ons vandaan. Veel meer over water kan met alles, ook met de vuilophaaldienst.’
Gastvrijheid en buurteconomie
Moet de overheid de buurteconomie stimuleren door regulering of moet de markt zijn werk doen? Rogier Havelaar (CDA) verkiest betere handhaving boven nieuwe regulering. ‘In de afgelopen jaren werden heel veel legitieme BNB-ondernemers door de gemeente gepest en er werden soms hele hoge boetes uitgeschreven. Ondertussen deed de gemeente helemaal niks aan handhaving van overlast. Er zijn zoveel regels die niet worden toegepast. In plaats van nieuwe regels te maken, zou de gemeente eerst de bestaande regels moeten handhaven.’ Het CDA wil graag een wethouder van toerisme aanstellen die het beleid gaat vormgeven.
Over het creëren van een gelijk belastingregime voor zowel fysieke als online bedrijven lopen de meningen uiteen. Kevin Kreuger (Ja21) ziet niks in het heffen van reclamebelasting aan online bedrijven. ‘Ik heb er een hekel aan als iemand zegt: ‘als ik betaal, moet jij ook betalen. Ik zeg dan, laat niemand betalen. Afschaffen dus die reclamebelasting!’ Carla Kabamba (BIJ1) is het hier nadrukkelijk niet mee eens. ‘De gemeente heeft de inkomsten van reclamebelasting hard nodig, dus niet betalen is geen optie. Afgeplakte winkels en dark stores moeten worden geweerd uit de stad. En de gemeente moet aan bewoners duidelijk maken dat ze hier ook mee bezig is.’
PvdO’-lijstrekker Wil van Soest maakt zich zorgen over de sociale cohesie in de stad. ‘De buurteconomie verdwijnt ten gunste van woningbouw. Saamhorigheid is ver te zoeken in de stad. Sociale woningen worden verkocht en de nieuwe bewoners zijn te druk met werken om hun hypotheek te betalen, waardoor ze geen contact met de buurt hebben.’
Rob Heilbron (BVNL) maakt zich sterk voor de bestrijding van de nepeconomie, die volgens hem door crimineel geld wordt gefinancierd. ‘Hoe is het mogelijk dat een toeristenwinkeltje 8.000 euro huur per maand kan betalen? Die winkels verkopen niks, maar kunnen absurd hoge huren betalen. Dat klopt niet. Daar moet wat aan gedaan worden’. Heilbron spreekt zich ook nadrukkelijk uit tegen regulering van winkelgebieden door middel van branchering: ‘We hebben in een absurde tijd geleefd, de zaken gaan zich weer normaliseren. Mensen zijn blij dat ze weer naar de winkels toe kunnen gaan, daar hoef je als overheid niks aan te doen.’
Zowel bij de gemeente als in het lokale bedrijfsleven zijn er de laatste jaren zorgen over het verlies van handel aan internationale platformbedrijven. De economie trekt weer aan, maar de lokale groenteboer, delicatessenzaak of lunchroom profiteren daar niet 100% van. Moet de gemeente er voor zorgen dat lokale bestedingen terugvloeien naar lokale bedrijven, bijvoorbeeld door de invoering van een lokale munt? Carla Kabamba (BIJ1) is enthousiast. ‘Er is al een pilot voor een lokale munt ingezet in West en Zuid-Oost en dat heeft positieve effecten gehad. Zeker in de lagere inkomenswijken blijkt dat het lokale geld sneller verdwijnt naar de grote bedrijven, een lokale munt zorgt voor verbinding van bewoners en lokale bedrijven. Kevin Schreuder (JA21) reageert hierop heel gedecideerd. ‘Ik heb helemaal niks met een lokale munt.’
Carla Kabamba (BIJ1) is ook blij met het plan van MKB-Amsterdam om een food wallet te creëren: ‘Als de gemeente lokaal ondernemen serieus neemt, hoort een food wallet erbij. Vooral na de pandemie hebben mkb-ondernemers lokale bestedingen nodig.’ Rogier Havelaar (CDA) en Kevin Schreuder (JA21) zijn het met haar eens dat de food wallet een mooi idee is, maar vinden dat de gemeente zich er niet mee moet bemoeien.
Vooruitlopend op de 750-jarige verjaardag van Amsterdam in 2025 staat Kabamba helemaal achter de promotie van de stad door grote evenementen als Food Capital en Rainbow Capital. ‘De diversiteit van onze bevolking moet worden gebruikt in de promotie. We mogen meer doen met de representatie van onze stadsdelen. En met onze kennis van klimaat en water. In zo’n kleine stad is zoveel diversiteit te vinden, laat het zien in de city marketing!’
Een groen wandelgebied dat diverse winkelgebieden verbindt, van de Utrechtsestraat tot de Haarlemmerstraat, hoe kijken de partijen daartegenaan? Rogier Havelaar (CDA) is enthousiast. ‘Het CDA is voor een wandelboulevard, superleuk voor bewoners, goed voor ondernemers’. Rob Heilbron (BVNL) denkt dat de wandelboulevard een prachtig initiatief is, dat de lokale economie bevordert, de buurt toegankelijker maakt en de stad gezelliger. Wil van Soest (PvdO) ziet het plan echter niet zitten: ‘Ik vind de wandelboulevard een utopie. De stoepen worden nul volgepleurd met fietsen. Als je parkeerplaatsen weghaalt, maak daar dan fietsenstallingen. Dan kunnen ouderen normaal van de stoep gebruikmaken.’ Zij vindt een medestander in Carla Makamba (Bij1) die op de noodzaak van bereikbaarheid voor ouderen wijst: ‘ In het centrum woont een relatief hoog percentage ouderen, we moeten rekening houden met de woonwensen van deze groep inwoners’.
Duurzaamheid en energie
Ook in de duurzaamheidsdicussie staat de vraag centraal of de gemeente een regulerende rol moet spelen. ‘De gemeente is verantwoordelijk voor het investeren in verduurzaming van het mkb’, zo stelt Carla Makamba van Bij1. ‘Dit kan bijvoorbeeld door het plaatsen van zonnepanelen en groene daken. Daarnaast is het belangrijk om een circulaire economie te ondersteunen, een samenwerking tussen burgers, ondernemers en de gemeente. We moeten grote bedrijven verantwoordelijk stellen voor vervuiling. Dat kunnen we doen door sancties of door wetgeving, waardoor de lokale ondernemer – die wel zijn best wil doen – wordt beschermd. BIJ1 is voor verduurzaming met hart voor de lokale ondernemer die werkt voor de toekomst’.
Volgens Kevin Kreuger van JA21 dreigen de discussies over klimaat en milieu te veel door elkaar te gaan lopen. ‘De overheid geeft subsidies, maar door vervolgens weer belasting te heffen krijg je een vestzak-broekzakverhaal.’ JA21 gelooft dat ondernemers niet gedwongen moeten worden om duurzaam te zijn. Kreuger geeft het voorbeeld van uitstootvrij rijden, dat voor 2025 op de rol staat. ‘Dat gaan we dus niet op die manier uitrollen. De grootgrutter gaat het waarschijnlijk allemaal wel regelen, maar de marktkoopman die naar de Albert Cuyp moet rijden met zijn potjes en pannetjes, wij zien het niet gebeuren dat hij in een elektrische auto rijdt in 3 jaar. Dus dat gaan we proberen te voorkomen.’
Wil van Soest van de Partij van de Ouderen vindt dat je vooral de mensen moet meenemen in de duurzaamheidsplannen. ‘Als gemeente ben je er voor je bewoners en ondernemers. Je moet niet zomaar een windmolen bij mensen voor de deur zeten.’ Rob Heilbron van BVNL pleit ervoor om zo snel mogelijk alle Amsterdamse platte daken van zonnepanelen te voorzien. ‘En stadsverwarming? Dat kan toch niemand betalen.’
Het CDA van Rogier Havelaar heeft historisch gezien een heel eigen visie op duurzaamheid: ‘Als CDA hebben we rentmeesterschap in ons DNA zitten’, zegt Havelaar, ‘dus wij vinden dat de manier waarop we ondernemen toekomstvast moet zijn’. Havelaar noemt drie punten waarop het CDA wil inzetten: ‘Ten eerste moeten we samen reduceren, want alle energie die we niet gebruiken hoeven we ook niet te vergroenen. Vervolgens gaan we de energie die we wel uitstoten vergroenen. Dat hoeft niet met een windturbine dichtbij iemands woning of met nepduurzaamheid als de biomassacentrale, maar door windenergie op zee of een kerncentrale. Ten derde moet de CO2 die we nog wel uitstoten met een fonds gecompenseerd worden. Dat kan door bijvoorbeeld grote hoofdkantoren die in de MRA gevestigd zijn uit te nodigen om te investeren in de Amsterdamse duurzaamheid. Zo kunnen we bijvoorbeeld de woningvoorraad versneld verduurzamen.’
