Lockdowns en andere coronamaatregelen dwingen zzp’ers om fors minder uren te gaan werken. Omdat ze zich niet afmelden, geven de werkloosheidscijfers een vertekend beeld van het effect van de maatregelen op de zelfstandigen.
De duur van de gemiddelde werkweek van een zelfstandige daalde tijdens de eerste lockdown met ruim vijf uur, blijkt uit een analyse die economen van de Universiteit van Leiden publiceerden op economenwebsite ESB. Werknemers gingen in dezelfde periode maar één uur minder werken. De onderzoekers analyseerden de lockdowns in 2020 en de eerste helft van 2021. Volgens hoogleraar Olaf van Vliet wijst alles erop dat de huidige lockdown de zelfstandigen opnieuw flink zal raken. En dit keer kunnen ze geen aanspraak meer maken op de Tozo-regeling voor zelfstandigen, meldt het Financieele Dagblad.
Levensvatbaar
Nederland telt maar liefst ruim 1,5 miljoen zelfstandigen, waarvan driekwart niet over personeel beschikt. Zelfstandigen die door de overheidsmaatregelen hun inkomen verliezen kunnen uitsluitend nog terugvallen op de bijzondere bijstand voor zelfstandigen. Gemeenten verstrekken deze bbz alleen als een bedrijf nog levensvatbaar is. Bij de eerdere lockdowns konden zelfstandigen nog wél een beroep doen op Tozo, zonder toets op levensvatbaarheid.
Het onderzoek bevestigt eerdere berichten over de forse impact van de crisis op zzp’ers. Door de robuuste groei van hun aantal sneeuwt de daling van het aantal gewerkte uren én inkomen behoorlijk onder. Dat effect lijkt zelfs aanzienlijk groter dan tijdens de kredietcrisis en de daaropvolgende eurocrisis. Het demissionaire kabinet doekte de tijdelijke regeling per 1 oktober op. Zelfstandigen zonder toekomstperspectief zouden hun heil beter elders konden zoeken, meent het kabinet. Werkgevers zitten immers juist te springen om personeel.