Op 16 november is de kick-off-bijeenkomst van De Markt van Morgen, een initiatief van MKB-Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam en INNNER. Yvette Watson van PHI Factory zal als moderator optreden. Met haar consultancybureau begeleidt ze ondernemers met concrete projecten naar een circulaire en energieneutrale bedrijfsvoering, met het oog op de sustainable development goals die de komende decennia gerealiseerd moeten worden. ‘We schrijven geen visies, maar we brengen alles naar de praktijk.’
Dat we onze manier van bestaan drastisch moeten veranderen staat voor Watson als een paal boven water. ‘We moeten de grondstoftransitie volbrengen om een einde te maken aan de uitputting van grondstoffen. Ik geloof dat dat kan, maar niet als individuele organisatie. Je moet met alle ketenpartners toe naar doing good, in plaats van doing less bad. Daarvoor is het nodig om met alle partners in een kamer te gaan zitten en tot een systeemverandering te komen. Van inkoop tot afval, catering, schoonmaak en bouw.’
Circulair als concept
Om alle doelstellingen te kunnen halen helpt PHI Factory bovendien startups en scale-ups met het bouwen van coalities voor complexe systeemveranderingen. ‘Eigenlijk bestaat circulaire economie als concept nog niet zo heel lang. De echte vooruitgang zit in de technische innovatie in de keten. Nederland blijkt als ondernemersland een goede voedingsbodem voor deze circulaire economie: 24,5% van de grondstoffen komt al uit circulaire bronnen. En onder meer de TU Delft, TU/e en Wageningen University dragen steeds nadrukkelijker een steentje bij.’
Zo krijgen studenten steeds meer het ondernemerschap mee dat nodig is om aan de slag te kunnen met hun vaak innovatieve ideeën. ‘Het is heel belangrijk dat de business toekomstbestendig wordt. We beginnen altijd met het concreet maken: wat wil je bereiken aan grondstof- en energiebesparing en beperking van de CO2-uitstoot? Alle grondstoffen in de hele levenscyclus van een product nemen we mee. Vervolgens gaan we met die organisatie zoeken naar de verbeterpotentie.’
In de praktijk
Dat gebeurt in samenwerking met experts, maar nadrukkelijk ook met de mensen op de werkvloer, zegt Watson. ‘Die weten als geen ander wat er moet verbeteren om de corporate doelstellingen te bereiken.’ En zo draagt de hele organisatie bij, aan de hand van participatiemodellen. ‘De businessmodellen zijn er, maar er is altijd een transitie nodig. De vraag is: welke budgetten heb je daarvoor nodig? De laatste stap is om het participatieprogramma in de praktijk te brengen. En daarvoor moet je van iedere medewerker bepalen wat die kan bijdragen aan de transitie van het bedrijf.’
En juist die collectieve bijdrage is zo belangrijk, vindt Watson. Met het IT-platform The 2B Collective richt zij zich daarom op duurzaam versnellen via gamification. ‘Daarmee kun je je eigen werkzaamheden vertalen naar wat je als medewerker kunt bijdragen aan de transitie van je bedrijf. Door het spelend maken van leren kun je zorgen dat je hele organisatie betrokken raakt bij die transitie.’
Honderd maanden
Bij uitstek relevant voor het mkb is volgens Watson het initiatief 100 Months to Change, dat ze samen met onder meer Maurits Groen, Charlotte Extercatte, Wietse Walinga en Folkert van der Molen optuigde. Per 1 september was het immers nog exact honderd maanden tot de doelstellingen voor de circulaire economie in 2030 gerealiseerd moeten zijn. ‘We moeten én kunnen aan de bak. Technologisch zijn er al zó veel mogelijkheden. Het gaat allemaal wellicht even wat pijn doen in de portemonnee, maar we hebben die innovatie nodig en er ís een verdienmodel van te maken. Iedere medewerker moet daar uiteindelijk als expert van zijn eigen werk aan bijdragen, het is aan de werkgevers om hun intellectueel kapitaal daartoe in staat te stellen.’
