Eten in Amsterdam
Je verwacht van een land als Nederland dat zoveel voedsel produceert, een hoofdstad die bekend staat is om zijn culinaire cultuur. Voedsel moet passen bij het karakter van die stad: lekker, gezond, duurzaam en betaalbaar. MKB-Amsterdam en KHN-Amsterdam hebben samen een plan gemaakt om dit werkelijkheid te laten worden. Maak van Amsterdam een Food Capital, bij de viering van het 750-jarig bestaan van de stad!
Stad in een agrarisch ommeland
Nederland is de één na grootste exporteur van agrarische producten en één van de grootste agrarische producenten ter wereld. Desondanks komt slechts een fractie van wat wij hier produceren terecht op het bord van de consument. In Amsterdam is dat slechts drie procent. Het verband tussen de consumptie en de productie van voedsel is dus zwak. En het verband tussen stad en ommeland ook.
Opgaven voor de productie en consumptie
De productie van voedsel staat voor de grote uitdaging om het milieu minder te belasten. Minder gebruik van pesticiden, energie en minder uitstoot van stikstof. Tegelijkertijd is het voor boeren niet makkelijk hun productie winstgevend te maken of te houden. Aan de andere kant consumeren we ongezond. Te zoet, te zout, te vet en te weinig vezels. Dit voedsel is overal verkrijgbaar en relatief goedkoop. Deze opgaven aan zowel de productie- als aan de consumptiekant van voedsel kunnen alleen goed opgelost worden in onderlinge samenhang.
Amsterdam 750 jaar
De viering van het lustrum van de stad Amsterdam leent zich bij uitstek voor het agenderen van maatschappelijke opgaven. Bij het 700-jarig bestaan van de stad in 1975 was een belangrijk thema dat de stad zich had afgekeerd van het IJ. De haven was uit de binnenstad verdwenen en de IJ-oevers waren verlaten. De eerste editie van Sail was bedoeld om de relatie van Amsterdam met het water te herstellen. En dat is gelukt. Niet alleen waren de opeenvolgende edities van Sail een groot succes, ze hebben veel bijgedragen aan een nieuwe invulling van de IJ-oevers en hun rol in de stad.
De ambitie van Food Capital heeft hier wel iets van weg. In dit geval is de ambitie het versterken van de eetcultuur in de stad, door de stad beter te verbinden met het ommeland.
Hoe dan?
De meest zichtbare activiteiten van Food Capital zijn de grote publieksactiviteiten die het goede eten centraal stellen. Met activiteiten in restaurants, kroegen en winkels, maar ook op straat, op TV en op internet. Die evenementen krijgen hun hoogtepunt in 2025. uiteraard ook veel aandacht in de aanloop naar 2025 en de jaren daarna.
Daaronder zitten acties die minder direct zichtbaar zijn en op termijn een minstens zo groot effect hebben. MKB en KHN-Amsterdam ambiëren een rijk geschakeerd en kwalitatief hoogwaardig aanbod. Zo willen ze bijvoorbeeld de groenteboer terug in iedere wijk, óók in het centrum. Voorzitter Bart Drenth van MKB-Amsterdam: “Uitgangspunt is dat we ons richten op wat we wél willen: lekker, gezond, duurzaam en betaalbaar eten op iedere straathoek. Dat lijkt ons effectiever dan vooral te benadrukken wat we níet willen.” Pim Evers van Koninklijke Horeca voegt hier aan toe: “We hebben in de stad al een behoorlijke ontwikkeling doorgemaakt. Het aantal goede restaurants is de afgelopen jaren enorm gestegen. Ook het aanbod van mooie producten is vele malen beter geworden. Nu wordt het tijd om ook het imago van Amsterdam en omgeving als culinaire plek te vestigen.”
Enthousiaste reacties
Het plan van MKB en KHN roept enthousiaste reactie op. De kennisinstelling Amsterdam Green Campus van de Universiteit van Amsterdam ziet Food Capital als een uitgelezen kans om de benodigde veranderingen in de productie van voedsel te versnellen. Directeur Niek Persoon: “Veel boeren willen graag een beter product produceren dat meer verantwoord tot stand komt. Daar is niet altijd voldoende vraag naar. Food Capital kan een positieve spiraal op gang brengen.” Wethouder Ruigrok van Haarlemmermeer ziet Food Capital als een prachtige gelegenheid om mooie producten uit haar gemeente te promoten, zoals bier gebrouwen van oergraan. Haar collega Harry Nederpelt uit Medemblik vraagt aandacht voor de producten uit Noord-Holland Noord, waaronder de Opperdoezer aardappel.
Steun in de gemeenteraad van Amsterdam
Tiers Bakker (SP)
In de gemeenteraad van Amsterdam is er ook veel steun voor het idee. Tiers Bakker van de SP ziet voedsel als een kernthema van de Amsterdamse circulaire economie omdat het een basisbehoefte van de stad is. Volgens Hülya Kat van D66 kunnen bedrijven hier samen met de gemeente goed op inspelen. Bakker ziet kansen voor initiatieven om goed voedsel binnen het bereik te brengen van iedere Amsterdammer, ongeacht de breedte van de beurs. Bakker: “Daarnaast is het MKB de banenmotor van de stad. De gemeente kan door van Amsterdam de voedselhoofdstad te maken deze motor op gang brengen. Daarom steunen we dit plan.” Bakker ziet dat de steun van het plan raadsbreed is. “Dit plan gaan we gewoon uitvoeren.”
De achtertuinen van Amsterdam
Bekijk hier ook het filmpje dat Valerie Mens en Willemijn Groen van The New School hebben gemaakt over producten uit de achtertuin van Amsterdam, op ons Youtubekanaal. Met onder meer een warm pleidooi om de gekweekte tilapia te vervangen door de hier gevangen schol.
